Kunst is écht goed voor je – nu ook wetenschappelijk bewezen
Voor het eerst is in een wetenschappelijke studie onomstotelijk vastgesteld dat het bekijken van originele kunstwerken directe, meetbare gezondheidsvoordelen oplevert. Uitgevoerd door King’s College London en mede gefinancierd door Art Fund en de Psychiatry Research Trust, toont deze unieke studie aan dat kunst niet alleen onze geest beroert, maar ook een kalmerend en versterkend effect heeft op het lichaam.
Tijdens het onderzoek bekeken 50 deelnemers tussen de 18 en 40 jaar originele meesterwerken van onder andere Manet, Van Gogh en Gauguin in The Courtauld Gallery in Londen. Een controlegroep zag reproducties van dezelfde werken in een neutrale ruimte. Alle deelnemers werden uitgerust met digitale sensoren die hartslag, huidtemperatuur en andere fysiologische signalen registreerden. Daarnaast werden speekselmonsters genomen om stresshormonen en ontstekingsmarkers te meten.
Opmerkelijk
De resultaten waren opmerkelijk. De groep die originele kunst zag, liet een gemiddelde daling van 22% in het stresshormoon cortisol zien – bijna drie keer zoveel als de controlegroep. Ook ontstekingsbevorderende cytokinen, zoals IL-6 en TNF-α, daalden respectievelijk met 30% en 28%. Daarnaast vertoonden deze deelnemers een dynamischer hartritme, hogere hartslag en een daling van de huidtemperatuur: allemaal tekenen van emotionele betrokkenheid en fysieke regulatie.
Volgens onderzoeker Dr. Tony Woods zijn deze uitkomsten bijzonder: “Voor het eerst is aangetoond dat kunst tegelijkertijd drie belangrijke lichaamssystemen activeert – het immuunsysteem, het endocriene systeem (hormonen) en het autonome zenuwstelsel. Dat kunst stress verlaagt én het lichaam prikkelt en ontspant tegelijk, maakt dit onderzoek uniek.”
Universeel
Wat deze studie nog betekenisvoller maakt, is dat de voordelen universeel blijken. Factoren als emotionele intelligentie of persoonlijkheid hadden geen invloed op de uitkomsten. Iedereen lijkt dus baat te hebben bij het ervaren van originele kunst in een museale omgeving.
Jenny Waldman, directeur van Art Fund, bevestigt: “Deze studie bewijst voor het eerst wat velen intuïtief al voelden: kunst is goed voor lichaam én geest. En het mooiste is – iedereen kan deze voordelen ervaren. Daarom willen we mensen stimuleren om vaker musea en galerieën te bezoeken.”
Toekomstig beleid rond gezondheid
De bevindingen onderstrepen niet alleen de waarde van kunst voor individueel welzijn, maar geven ook richting aan toekomstig beleid rond gezondheid, preventie en cultuurparticipatie. Galeries en musea blijken meer dan alleen culturele instellingen – ze zijn plekken van rust, reflectie en herstel.
Galeries en musea blijken meer dan alleen culturele instellingen – ze zijn plekken van rust, reflectie en herstel.
Met dit wetenschappelijke bewijs in handen, wordt het belang van kunstbeleving meer dan ooit zichtbaar. Kunst kijken is geen luxe, maar een essentieel onderdeel van een gezond leven. Een culturele beleving in een museum kan dus even weldadig zijn als een wandeling in de natuur – misschien zelfs meer. Tot spoedig ziens in de Engelse kerk!
